W parafii pw. św. Mikołaja w Nowej Rudzie rozpoczęły się prace konserwatorskie, które przywrócą blask zabytkowym epitafiom wmurowanym w ogrodzenie świątyni. Choć to zadanie wymaga czasu i precyzji, jego efekty mają być nie tylko estetyczne, ale i historycznie cenne.
– W ruch poszły młotki! – mówią z uśmiechem parafianie, którzy z radością obserwują postępy prac. To kolejny etap troski o dziedzictwo kulturowe i duchowe miejsca, które od wieków stanowi serce wspólnoty lokalnej. Już teraz podziękowania kierowane są do wszystkich darczyńców i osób wspierających przedsięwzięcie.
Czym są Epitafia?
Epitafia to napisy upamiętniające zmarłych. Umieszczane są zazwyczaj na nagrobkach, płytach kamiennych, tablicach lub wmurowane w ściany kościołów i cmentarzy. Ich celem jest uczczenie pamięci osoby zmarłej. Zawierają najczęściej imię i nazwisko, daty życia i śmierci, a także krótką sentencję, cytat biblijny, modlitwę lub osobisty komentarz dotyczący życia i zasług zmarłego.
W tradycji chrześcijańskiej epitafia często umieszczano w świątyniach lub ich otoczeniu, zwłaszcza jeśli zmarły był osobą zasłużoną dla wspólnoty, duchowieństwa lub lokalnej historii. Niektóre epitafia mają dużą wartość artystyczną i historyczną. Są zdobione płaskorzeźbami, herbami, symbolami religijnymi i inskrypcjami łacińskimi.
Zabytkowa perła w centrum miasta
Kościół pw. św. Mikołaja to jedna z najstarszych i najważniejszych świątyń Nowej Rudy. Został wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku i pierwotnie posiadał styl gotycki, który jednak przez wieki uległ różnym przekształceniom. Dziś świątynia łączy w sobie elementy gotyckie i barokowe, co czyni ją niezwykle interesującą pod względem architektonicznym.
Historia z ogniem i odbudową w tle
Korzenie obecnego kościoła sięgają przełomu XIX i XX wieku, ale sama parafia funkcjonuje tu znacznie dłużej. Pierwsze świątynie w Nowej Rudzie – kościół Świętego Krzyża, św. Mikołaja i Wniebowzięcia NMP – zlokalizowane były przy ul. Cmentarnej. W późniejszych wiekach w tzw. Górnym Mieście zbudowano kościół ewangelicki, który w 1624 roku przeszedł w ręce katolików. W 1884 roku świątynia spłonęła. Wtedy zapadła decyzja o budowie nowego, większego kościoła – bardziej okazałego, adekwatnego do rosnących potrzeb wiernych.
Projekt nowej budowli opracował Joseph Ebers, architekt diecezji wrocławskiej, wykształcony na Politechnice w Hanowerze. Budowę przeprowadzono w latach 1886–1890, tworząc monumentalną, trzynawową, halową świątynię z transeptem i rozbudowanym prezbiterium. Kościół zyskał asymetrycznie umieszczoną wieżę, która zdominowała panoramę miasta od strony Włodzicy.
Mistrzowska architektura i bogate wnętrze
Świątynia została zbudowana z czerwonej cegły klinkierowej w duchu tzw. ceglanego neogotyku szkoły hanowerskiej. Jej bryła przypomina monumentalne katedry – na planie łacińskiego krzyża z trójbocznie zamkniętym prezbiterium, wysoką wieżą, sygnaturką, wieżyczkami klatek schodowych i dekoracyjnymi kruchtami. Elewacje zdobią rozety, maswerki, fryzy i bogate zdobienia ceramiczne, nadające kościołowi lekkości mimo jego masywnej konstrukcji.
Wnętrze również zachwyca – sklepienia krzyżowo-żebrowe pokryte są polichromią, której elementy podkreślają przebieg żeber i formują artystyczne kompozycje. Filary i służki wykończono cegłą klinkierową, a światło wpadające przez kolorowe witraże potęguje wrażenie sakralnej majestatyczności.
Neogotycki komplet – od ołtarzy po żyrandole
Wyposażenie kościoła pochodzi z lat 1889–1914 i stanowi kompletny, neogotycki zespół autorstwa wybitnych artystów regionu: J. Elsnera z Monachium, A. Wittiga z Nowej Rudy, Dorfa z Niwnic, Schmidta z Lądka i F. Wagnera z Kłodzka. Wśród dzieł znajdują się: ołtarz główny św. Mikołaja, pięć ołtarzy bocznych, ambona, chrzcielnica, prospekt organowy, konfesjonały oraz figury świętych. Nie sposób nie wspomnieć o dekoracyjnych żyrandolach i witrażach z renomowanych pracowni Rednera z Wrocławia oraz Dürka z Żytawy.
Ciekawostki:
- Polichromie wnętrz wykonał H. Richter z Lądka-Zdroju, znany malarz sakralny regionu.
- Kaplica cmentarna przykościelna, wzniesiona w 1898 roku, nawiązuje formalnie do stylu głównej świątyni.
- Kościół zorientowany został ukośnie względem ulicy, aby wykorzystać przestrzeń zakupioną po pożarze poprzedniej świątyni.
- Obiekt jest dostępny do zwiedzania przez cały rok – po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.