W 2024 roku ZUS wypłacał, co miesiąc renty socjalne dla 297 tys. osób w całej Polsce. Średnia wysokość renty socjalnej to: 1 764,33 zł.

Renty socjalne na Dolnym Śląsku:

W 2024 roku 18,3 tys. Dolnoślązaków dostawało rentę socjalną z ZUS:

Oddział w Legnicy wypłacał, co miesiąc 5,6 tys. rent, których średnia wysokość to 1 735,19 zł.
Oddział w Wałbrzychu 7 tys. rent, których średnia wysokość to 1 758,72 zł.
Oddział we Wrocławiu 5,7 rent, których średnia wysokość to 1 813,09 zł.

- Renta socjalna jest finansowana z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przyznawana jest na wniosek, po spełnieniu określonych warunków. Świadczenie to podlega waloryzacji, która odbywa się 1 marca każdego roku. Po podwyżce kwota świadczenia wynosi obecnie 1878,91 zł brutto - informuje Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie dolnośląskim.

Rentę socjalną mogą otrzymać osoby pełnoletnie, u których lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdziła całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed ukończeniem 18. roku życia, w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej − przed ukończeniem 25. roku życia lub w trakcie kształcenia w szkole doktoranckiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Rzeczniczka wyjaśnia, że za osobę pełnoletnią uznaje się nie tylko tą, która ukończyła 18 lat, ale także kobietę, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16. roku życia.

- Renta może być przyznane na stałe, jeśli całkowita niezdolność do pracy ma charakter trwały lub na czas określony w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest okresowa - precyzuje Kowalska-Matis. - Przyznanie oraz pobieranie renty socjalnej nie jest uzależnione od spełnienia warunku przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Renta przysługuje m.in. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które czasowo przebywają za granicą, na przykład w celu nauki lub odwiedzin rodziny - dodaje.

Kiedy renta socjalna nie przysługuje?

Renta socjalna nie przysługuje osobom, które mają ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub pobierają świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych. Ponadto renta socjalna nie będzie przyznawana osobom, które są właścicielami lub posiadaczami nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Renta socjalna nie przysługuje również w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.

- Jeżeli wnioskodawca ubiega się o rentę socjalną i jednocześnie ma prawo do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 300 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (aktualnie 5636,73 zł brutto), przysługuje mu prawo do obu tych świadczeń – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.

W przypadku, gdy łączna kwota obu świadczeń przekroczy 5636,73 zł brutto, ZUS obniży rentę socjalną. Obniżona renta socjalna nie może być niższa niż 10 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy. Jeśli natomiast kwota renty rodzinnej przekroczy 300 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, renta socjalna nie będzie przysługiwać.

Dodatek dopełniający

Osobom, które dostają rentę socjalną i posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji przysługuje dodatek dopełniający w kwocie 2520 zł brutto miesięcznie. Wniosek o dodatek (EDD-SOC) jest dostępny od 1 stycznia tego roku na stronie internetowej zus.pl i w każdej placówce Zakładu.

Według rzeczniczki, do ZUS już można składać wnioski. Pierwsze wypłaty dodatku dopełniającego do renty socjalnej będą już w maju. Ten dodatek to efekt wejścia w życie 1 stycznia 2025 roku przepisów, które wprowadziły to nowe świadczenie. Wniosek o ten dodatek (EDD-SOC) jest dostępny na stronie internetowej zus.pl i w każdej placówce ZUS.

- Dodatek dopełniający ZUS wypłaci razem z rentą socjalną, w terminach płatności tej renty. Pierwsze wypłaty zaplanowane są na maj 2025 roku – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. - W przypadku osób, które w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej, czyli 1 stycznia 2025 r., miały orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji ZUS przyzna ten dodatek z urzędu, bez konieczności składania wniosku. Pozostałe osoby będą zobowiązane do złożenia wniosku – dodaje Kowalska-Matis.

Pracujesz na rencie socjalnej? Pamiętaj o limitach

Osoby pobierające rentę socjalną, tak jak pozostali emeryci czy renciści mają możliwość podejmowania pracy zarobkowej, jednak powinny pamiętać o obowiązujących limitach przychodu, które mogą spowodować zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty świadczenia. Wysokość osiąganych zarobków jest aktualizowana, co trzy miesiące. Od 1 marca 2025 r. do końca maja 2025 r. granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 5934,10 zł brutto. Zarobki nieprzekraczające tej kwoty miesięcznie nie wpłyną na wysokość renty wypłacanej przez ZUS. Natomiast, aby uniknąć wstrzymania wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód nie powinien przekraczać 11 020,40 zł brutto.

W 2024 roku dopuszczalna roczna kwota przychodu wyniosła 65 611,40 zł brutto. Natomiast graniczna roczna kwota przychodu osiągnęła 121 849,50 zł brutto. Kwoty te odpowiadają 70 proc. i 130 proc. przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń z 2024 roku.

Tytuł Honoris Causa (1)

Olga Tokarczuk uhonorowana przez Sorbonę